Michał Harasimiuk
Barbara McClintock, urodziła się 16 czerwca 1902r. w Hartford w stanie Connecticut. Pochodziła
z rodziny angielskich emigrantów i tzw. „pielgrzymów” czyli pierwszych brytyjskich kolonizatorów
Ameryki Północnej. Już od dziecka wykazywała duże zainteresowanie naukami ścisłymi, biorąc
przykład ze swojego ojca, który był fizykiem. Prawdziwą miłość do nauki odkryła w szkole średniej
Erasmus Hall High School. Po jej ukończeniu chciała kontynuować naukę w college’u przeciwko
czemu mocno sprzeciwiała się matka, twierdząc że może być to problemem w znalezieniu drugiej
połówki. Jednak dzięki wsparciu ojca, w 1919r. rozpoczęła studia na Uniwersytecie Cornella w stanie
Nowy Jork, na którym obroniła w 1927r. pracę doktorską z botaniki.
Po ukończeniu studiów Barbara rozpoczęła badania genetyczne nad kukurydzą na University of Missouri. Czuła jednak że przez jej kontrowersyjne teorie nie jest traktowana na równych zasadach przez jej współpracowników, co zmusiło ją do zmiany miejsca zatrudnienia. W latach 30. otrzymała zaproszenie do kontynuowania swojej pracy w Niemczech, jednak nie mogła podjąć się tego wyzwania, w związku z dojściem do władzy nazistów. W 1941r. przeniosła się do Long Island w stanie Nowy York, by kontynuować swoje badania w Cold Spring Harbour Laboratory. W 1950 r. zakończyła wieloletnie poszukiwania. Opublikowała wyniki swojej pracy naukowej nad cytogenetyką kukurydzy latem 1951r. w czasopiśmie naukowym „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”. McClintock odkryła w kukurydzy ruchome sekwencje DNA, tak zwane transpozony, które w procesie transpozycji przemieszczały się w genomie, zmieniając swoją pozycje w komórce, odpowiedzialne za zmianę koloru nasion. Środowisko naukowe jak sama wspomina, nie było entuzjastycznie nastawione do jej znaleziska. W owych czasach uważano, że geny mogą zmieniać się jedynie w procesie mutacji. Wrogie nastawienie środowiska, zmusiło Barbarę do zaprzestania publikowania efektów swoich prac na łamach czasopism naukowych w 1953r. Jak sama powiedziała „gdy jesteś na dobrej drodze, gdy masz wewnętrzne przekonanie, to nikt nie może cię zatrzymać, nie ważne co mówią”. Zgodnie ze swoją tezą, choć nie występowała już publiczne, konsekwentnie skupiała się na pracy naukowej, co zaowocowało dopiero około dwadzieścia lat później, na przełomie lat 60. i 70., gdy badacze znaleźli podobne sekwencje DNA w bakteriach. Dopiero wtedy Barbara McClintock otrzymała należne jej uznanie. Pomiędzy wieloma wyróżnieniami, takimi jak National Medal of Science, Thomas Hunt Morgan Medal czy Lousia Gross Horwitz Medal, można znaleźć to najważniejsze, Nagrodę Nobla. Odbierając ją w 1983r., stała się jedyną kobietą, która otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny samodzielnie. W 1986r. została wprowadzona do National Women’s Hall of Fame, zrzeszającej kobiety o największym wkładzie w rozwój Stanów Zjednoczonych na różnych polach.
Do dziś dobrze nie jest znane pochodzenie transpozonów. Niektórzy naukowcy uważają je za dawne wirusy które utraciły geny odpowiedzialne za zjadliwość, czyli wniknięcia, rozmnożenia i uszkodzenia tkanek organizmu. Przemawia za tym proces zmiany miejsca w sekwencji. Dziś, dzięki umiejętności wbudowywania się w genom, wykorzystuje się je w biologii molekularnej i biotechnologii, jako sonda molekularna do lokalizowania poszukiwanych sekwencji DNA. Możliwe jest również wprowadzenie dzięki nim danej sekwencji DNA do komórki, przez co mogą one nabrać np. odporności na antybiotyki.
Barbara McClintock zmarła 2 września 1992r. w Huntington w stanie Nowy York w wieku 90 lat. Swoje ostatnie lata życia spędziła w Cold Spring Harbour Laboratory jako szef badań. Nigdy nie wyszła za mąż, nie miała dzieci, co potwierdziło obawy matki co do jej naukowej kariery. Jednak Barbara nigdy nie żałowała poświęcenia całego swojego życia na swojej pracy. Pozwoliło jej to, pomimo przeciwności losu jakie spotykała na swojej drodze i braku wsparcia środowiska naukowego, dokonać niesamowitego przełomu w nauce, który całkowicie zmienił spojrzenie ludzi na dział genetyki.
Bibliografia:
Proceedings of the National Academy of Science of the United Statef of the America: http://www.pnas.org/content/109/50/20198.full
The Official Web Site of the Nobel Prize
https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/1983/mcclintock-bio.html
Barbara McClintock
