top of page

Michał Harasimiuk

 

Stephanie Kwolek urodziła się 31 lipca 1923r. w New Kensington w rodzinie polskich

emigrantów. Na jej zafascynowanie nauką wpływ miał przede wszystkim jej ojciec,

z którym zwiedzała pobliskie lasy, tworząc zielniki składające się z liści, traw czy nasion.

Jej matka zaszczepiła w niej przede wszystkim pasję do szycia. Początkowo mała

Stephanie chciała zostać projektantką mody, lecz po namowach matki zwróciła swoją

uwagę w stronę nauki.

Stephanie edukację rozpoczęła w pobliskiej katolickiej szkole, by po jej zakończeniu

trafić na żeński uniwersytet Margaret Morrison Carnegie College na wydział chemii.
Po ukończeniu studiów planowała kontynuować swoją karierę naukową, musiała

jednak z tego zrezygnować, ponieważ jej nie najlepsza sytuacja finansowa zmusiła ją
do zatrudnienia się jako chemik w jednym z największych koncernów chemicznych

świata - DuPont. Początkowo chciała jedynie uzbierać pieniądze na opłacenie swoich

studiów medycznych, jednak praca w firmie tak jej się spodobała, że postanowiła

w niej zostać,na zawsze odrzucając marzenia o dalszej nauce. 

Już od początku kariery Kwolek pracowała nad próbami wynalezienia polimerów
o szczególnej wytrzymałości na zmiany temperatur, dlatego, gdy w latach 60.

przypisano jej zespół do badań nad włóknami „mocniejszymi niż stal”, czuła się jak ryba w wodzie.
Po kilkuletnich badaniach Stephanie wraz ze swym zespołem, w 1965r., odkryła włókno, które wyciągnięte z roztworu kwasu siarkowego przechodziło w fazę ciekłokrystaliczną, przez co cechowała je duża organizacja cząsteczek, która jest niemożliwa do osiągnięcia przy użyciu innych polimerów. Po usunięciu kwasu siarkowego ciekłokrystaliczne uporządkowanie, dzięki wiązaniom wodorowym powstałym podczas krzepnięcia włókien, przechodzi w stan stały. Materiał stworzony z tego aramidu jest niezwykle wytrzymały, niepalny, chłonny i odporny na rozciąganie. W firmie wszyscy zdawali sobie sprawę
z przełomowości odkrycia Stephanie. Wynalazek doprowadził do prawdziwego rozkwitu chemii polimerów. Kwolek szybko zauważyła, że poddając materiał obróbce cieplnej, można jeszcze bardziej zwiększyć jego wytrzymałość. Wynalazek, nazwany przez firmę “Kevlar”, trafił na rynek w 1971r. Patent na niego posiada DuPond, przez co Stephanie nie czerpała korzyści z jego sprzedaży. Do dziś stosowany jest on w setkach produktów, poczynając
od rakiet tenisowych i nart, a kończąc na łódkach, samolotach, kamizelkach kuloodpornych czy hełmach.

Za odkrycie Kevlaru Stephanie została nagrodzona w 1995r. przez DuPont medalem Lavoisier’a, przyznawanym pracownikom za szczególny wkład w rozwój nauki. Do 2014 roku przyznano go 95-krotnie, a Stephanie jest jedyną kobietą w historii, która otrzymała to wyróżnienie. Po przejściu na emeryturę w 1986r. Stephanie skupiła się na edukacji, tworząc wiele eksperymentów, z których szkoły korzystają do dziś, a także starając się angażować dziewczęta w naukę. 

Stephanie Kwolek zmarła 18 czerwca 2014r. w Wilmington. W ciągu całej swojej kariery opracowała 28 patentów, jednak jej najważniejszym odkryciem jest Kevlar, który przyczynił się do ocalenia setek istnień. Badaczka miała wielokrotnie możliwość rozmawiać
z ludźmi, którzy zawdzięczali jej swoje życie. Pytani po jej śmierci, wszyscy podkreślali jak niezwykłą była kobietą. Dziś Kevlar używany jest w wielu dziedzinach naszego życia, dlatego z całą pewnością możemy stwierdzić, że gdyby nie niesamowite i rewolucyjne odkrycie amerykanki, świat nie byłby takim, jakim go znamy.

 

 

Stephanie Kwolek

Wystąpili:  Ilona Khavarivska Wenesa Piątkowska, Anastasiia Liakh, Grzegorz Falkiewicz, Maxymilian Burian

realizacja filmowa: Agata Gonatrczyk

bottom of page