Telefon
Barosz Budny
Wynalazek, który według mnie odniósł ogromną rolę w rozwoju cywilizacyjnym to telefon.
Zafascynowała mnie idea wywodząca się z prymitywnej zabawki, która dzięki umysłowi
człowieka przeistoczyła się w najnowocześniejszą technologię do komunikacji, jak również
stała się istotą funkcjonowania współczesnego świata.
Pomysł tego wynalazku zawdzięczamy pewnej zabawce, którą znano już w dawnych
Chinach. Były to dwa kubki połączone ze sobą nitką, które umożliwiały rozmowę na
odległość pomiędzy dwiema osobami.
Historia telefonu zaczyna się w Bostonie na Uniwersytecie, gdzie pracował profesor fizjologii dźwięku Aleksander Graham Bell. Przy pracy w laboratorium wynalazcy asystował mu Tomas Watson. To właśnie do niego Bell wykonał pierwszą rozmowę telefoniczną. Wypowiedziane przez telefon słowa brzmiały: "Panie Watson, proszę tu przyjść, potrzebuję pana" ("Mr. Watson -- come here -- I want to see you."). To wiekopomne, jak się okazało, wołanie, Bell odnotował w swoim dzienniku laboratoryjnym 10 marca 1876 roku. Słowa te przeszły już do historii ludzkości.
Pierwszymi owocami badań były prototypy głośnika i mikrofonu - zbudowane na bazie tzw. membrany. Ich elektryczne połączenie dawało urządzenie wzmacniające głos. Połączenie tych dwóch urządzeń ze sobą dawało możliwość przekazywania głosu na odległość. Dwa takie zestawy połączone razem w ten sposób, że na każdym końcu znajduje się mikrofon jednego i głośnik drugiego dały w rezultacie urządzenie, które pozwalało na porozumiewanie się na odległość. Nazwał je TELEFONEM (tele. - zdalny, phonetics - fonetyka - mowa).
Użyta w telefonie membrana, była tak delikatna, że drgała pod wpływem ludzkiego głosu. Bell umieścił ją obok elektromagnesu. Dołączona do układu bateria miała za zadanie wzmocnić, przesyłany na odległość, sygnał. Na drugim końcu drutu sygnał był zamieniany ponownie w drgania przez podobne urządzenie. Pierwszy telefon nie miał tarczy ani dzwonka.
Wniosek patentowy na swój wynalazek Aleksander Graham Bell zgłosił w połowie lutego 1876 roku, a otrzymał go 3 marca 1876r. Przedstawił telefon na wystawie do Filadelfijskiego Towarzystwa Naukowego, gdzie wzbudził duże zainteresowanie. Jeszcze tego samego roku, w Kanadzie, zostały przeprowadzone próby rozmowy długodystansowej na wypożyczonym łączu telegraficznym. Próby te zakończyły się sukcesem. Bell przeprowadził pierwszą bezprzewodową transmisję telefoniczną 3 czerwca 1880r. W trakcie prac nad ulepszeniem telegrafu Bell odkrył, że ludzki głos można zamienić w impuls elektryczny i przesłać go dalej kablem. Dzięki temu możliwe stało się przesyłanie informacji w dowolne miejsce. Pierwszy raz usłyszano się przez telefon 10 marca 1877r. Pierwszy kabel telefoniczny między Europą a Ameryką położono w 1956 roku. Przewód ten umieszczono na dnie Atlantyku. 100 lat wcześniej były tam kładzione kable telegraficzne.
Współczesne telefony stacjonarne działają według tej samej zasady, co wynalazek
z końca XIX wieku - zamieniają dźwięki na sygnały elektryczne, przesyłane właśnie kablem, choć rozwój technologii wykorzystuje najnowsze osiągnięcia. Najwspanialsze, moim zdaniem, w tym wynalazku jest to, że cały czas się rozwija i zmienia od pierwotnego prototypu z XIX w. Współcześnie w przypadku telefonów komórkowych sygnał z aparatu do aparatu przesyłany jest również za pomocą fal radiowych.
Bell założył firmę Bell Telephone Company i rozpoczął jego produkcję na skalę masową. Trzy lata później Western Union. Komunikacja z wykorzystaniem telefonu stała się rzeczywistością. W 1882 roku w USA było 240 tysięcy telefonów przy 70 milionach mieszkańców, natomiast w roku 1907 liczba abonentów wzrosła do 6 milionów. Pierwsza na świecie centrala telefoniczna powstała już w 1878 roku w New Heaven, czyli stosunkowo szybko po samym wynalezieniu telefonu. Ta ręczna centrala pozwalała na połączenie ze sobą 21 aparatów.
Amerykanie już w latach 40 ubiegłego wieku całkowicie uzależnili się od telefonu,
a Stany Zjednoczone stały się największym potentatem światowego systemu telekomunikacyjnego. W roku 1955 przeprowadzono pierwszy kabel telefoniczny łączący Europę z Ameryką, pokonując ostatnią barierę komunikacji międzykontynentalnej. Przewód ten umieszczono na dnie Atlantyku.
W Polsce po raz pierwszy skorzystano z telefonu w Warszawie, w 1878 r. - linia łączyła cukiernię z zakładem optycznym. Trzeba jednak pamiętać, że w tamtych czasach telefon był rzeczą ekskluzywną, a przyjemność jego posiadania była droga - równała się rocznej pensji przeciętnego robotnika więc niewiele osób mogło sobie pozwolić na rozmowy na odległość.
Polacy w procesie tworzenia telefonii także mogą poszczycić się kilkoma sukcesami. Henryk Machalski w 1879 roku opatentował mikrofon proszkowy swojej produkcji. Wykorzystując telefon swojego pomysłu w 1881 r. był w stanie przeprowadzić transmisję koncertu. Udoskonalano w znaczący sposób wiele rozwiązań konstrukcyjnych zastosowanych w telefonie.
W momencie, kiedy wybieramy jakiś numer na telefonie, łączymy się z innym aparatem telefonicznym znajdującym się w danej sieci telefonicznej. Zmienny sygnał dźwiękowy, jaki dochodzi do mikrofonu w słuchawce zostaje zamieniony na zmienny sygnał elektryczny, który jest przekazywany poprzez metalowe przewody, zwane także liniami telefonicznymi. Współcześnie sygnał ten może zostać zamieniony na sygnał świetlny i przekazywany poprzez światłowody lub na sygnał radiowy, jak ma to miejsce w przypadku sieci telefonii komórkowych. Dodatkowo sygnał ten może zostać zamieniony na postać cyfrową, a za pomocą jednego przewodu można przekazywać nawet kilka rozmów.
W XXI wieku możemy wyróżnić kilka rodzajów telefonów: telefon stacjonarny, telefon stacjonarny bezprzewodowy, telefon komórkowy, telefon satelitarny, telefon internetowy.
W XX wieku prace mające na celu unowocześnienie telefonu i stworzenie telefonu bezprzewodowego. Rozwój ekonomiczny i technologiczny współczesnych społeczeństw wymaga uniezależnienia komunikacji od linii telekomunikacyjnych. Próby stworzenia telefonów komórkowych powstawały w latach 40 i 50 XX wieku. Pierwszy prototyp telefonu komórkowego wykonała w 1956 szwedzka firma Ericsson. Telefon ważył 40 kilogramów,
a kształtem przypominał walizkę. Za to wspaniałe urządzenie można było kupić nawet auto.
3 kwietnia 1973 w Nowym Jorku, firma Motorola wprowadziła swój pierwszy telefon komórkowy, który nazywał się DynaTAC 8000X i ważył nieco ponad kilogram. Jego bateria wystarczyła na około 20 minut rozmowy. Przez ostatnie 40 lat komórki bardzo się więc zmieniły.
Ważnym elementem był również rozwój przekazów satelitarnych jako doskonałego sposobu łączności niemalże z każdego miejsca na świecie.
Obecnie trudno nam sobie wyobrazić życia bez telefonów tym bardziej, że prawie każdy z nas dysponuje własnym aparatem komórkowym, który jest nie tylko mały
i praktyczny, ale przede wszystkim funkcjonalny. Urządzenia te to możliwość szybkiego komunikowania się i wymiany informacji, dlatego posiadają je już całe rodziny. Z urządzeń pozwalających wyłącznie wykonywać połączenia telefoniczne, stały się multimedialnymi, przenośnymi centrami rozrywki. Na wyświetlaczach możemy oglądać filmy, czy sprawdzać pocztę. Najmłodsi cenią je ze względu na inne funkcje, przede wszystkim możliwość słuchania muzyki, robienia zdjęć czy grania. Wśród młodzieży można zauważyć prawdziwą fascynację technologią komórkową i urządzeniami mobilnymi, która jest niemal nieodłącznym elementem życia. Kolorowy wyświetlacz, ciekawa obudowa czy proste gry już nie wystarczają. Młody człowiek doskonale znający współczesną technologię oczekuje sprzętu wysokiej jakości, który bynajmniej nie będzie wykorzystywany tylko do prowadzenia rozmów czy wysyłania sms-ów. Standardem jest telefon komórkowy wyposażony w budzik, notes, kalkulator czy organizator, a nawet latarkę. Wybór telefonu komórkowego zależy też od jakości wbudowanego aparatu cyfrowego i kamery, systemu GPS, dostępu do Internetu, by można przeglądać zasoby sieci, czy wysyłać maile. Telefon komórkowy ma być w zasadzie małym, przenośnym komputerem, który dostarczy informacji i rozrywki w dowolnym miejscu. Znajduje się on również w nowoczesnych zegarkach.
Młodzież traktuje technologię mobilną jako nieodłączną część życia, element niezbędny we współczesnym świecie, który ułatwia wzajemny kontakt. Tę postawę zauważają producenci, którzy zarzucają smartfonami wyposażonymi w coraz bardziej zaawansowaną technologię.
O powszechności tych urządzeń w kontekście prowadzenia komunikacji świadczy fakt, że coraz częściej są wykorzystywane przez różne instytucje, urzędy banki czy przychodnie lekarskie.
Bibliografia:
1. Encyklopedia Powszechna, PWN, Warszawa 1975r.
2. S. Dębicki, Historia elektryki polskiej, t. 3, Elektronika i telekomunikacja,
Warszawa 1974,
3. S. Dębicki, Historia telekomunikacji, Warszawa 1963,
4. K. Beylin, Warszawy dni powszednie w latach 1800–1914, Warszawa 1985
5. M. Jakubowicz, Stulecie warszawskiej sieci telefonicznej, „Wiadomości Telekomunikacyjne”, nr 1, 1983,
