top of page

Wenesa Piątkowska

 

 

Margaret Sanger urodziła w 1879 roku w Corning w stanie Nowy Jork , a zmarła

w 1966 roku również w Stanach Zjednoczonych.  Kobieta, która stała na czele ruchu

kontroli urodzeń w Ameryce. Uparta, bezkompromisowa, niepokorna. Była idealistką,

walczyła z ignorancją, uprzedzeniami, prawem, dogmatami religijnymi, które

sprzeciwiały się wyzwoleniu kobiet. 

Była sżóstym z jedenaściorga rodzeństwa, urodziła się jako Margaret Heggins. Jej ojciec

popierał rozmaite radykalne ruchy społeczne. Był kamieniarzem i ciężko było mu utrzymać

rodzinę, dlatego Margaret już w młodości mogła polegać tylko na sobie - dzięki temu

nauczyła się niezależności. Jako dziecko buntowała się przeciwko autorytetom.

Kiedy w ósmej klasie nauczycielka wyśmiała jej nową parę eleganckich rękawiczek,

które dostała od siostry, zdecydowanie odmówiła powrotu do szkoły w Corning.

Wówczas jej dwie starsze siostry opłaciły czesne i Margaret uczęszczała do prywatnej

szkoły w Claverack College. Po ukończeniu szkoły przez krótki czas pracowała jako

nauczycielka. Na wezwanie ojca wróciła do domu, aby opiekować się matką chorą

na gruźlicę. Po śmierci matki wstąpiła do szkoły dla pielęgniarek przy szpitalu White Plains w White Plains w stanie Nowy Jork.

W 1902 roku Margaret poślubiła architekta Williama Sangera. Sześć miesięcy potem zaszła w ciążę, która przebiegała z komplikacjami. Stan jej zdrowia jednak poprawił się i urodziła jeszcze dwoje dzieci. Własna rodzina ani dzieci nie miały dla niej jednak znaczenia, za to rodzina wielodzietna była celem jej ataków. Po ośmiu latach małżeństwa Margaret znudziło się życie gospodyni domowej i dlatego podjęła pracę jako położna i pielęgniarka na Lower East Side w Nowym Jorku. Sanger przystąpiła także do radykalnego ruchu zawodowego.  Zapisała się do organizacji pod nazwą Międzynarodowi Robotnicy Świata. Reforma seksualna stała się dla niej podstawowym problemem feministycznym. 

W 1912 roku Sanger zaczęła publikację artykułów na temat kobiecej seksulaności i metod zapobiegania ciąży w socjalistycznym  tygodniku „The Call”. To przedsięwzięcie było ryzykowne ze względu na fakt, że rozpowszechnianie informacji o antykoncepcji, chorobach wenerycznych i aborcji było objęte cenzurą. Według Sanger najbardziej palącym problemem stało się ograniczenie płodności osób niepełnosprawnych fizycznie i umysłowo przy pomocy przymusowej segregacji, sterylizacji i aborcji. W 1914 roku Margaret wyjechała do Europy, aby dowiedzieć się o technikach antykoncepcji, które były tam stosowane. Będąc w Europie, Margaret poznała i zakochała się w seksuologu Havelocku Ellisie, z którym miała romans. Po powrocie opublikowała swoje wyniki obserwacji oraz rozpoczęła walkę o legalizację środków zapobiegających ciąży. Założyła Narodową Ligę Kontroli Urodzeń oraz zaczęła wydawać miesięcznik „Women Rebel”, który okazywał się siedem miesięcy, aż Główny Urząd Pocztowy Stanów Zjednoczonych odmówił dalszej dystrybucji. Margaret została oskarżona za próby rozpowszechniania czasopisma pocztą, ale udało jej się uniknąć więzienia. Następnie rozpowszechniała broszurę dla kobiet o stosowaniu środków antykoncepcyjnych „Family Limitation”. W 1916 roku założyła otworzyła pierwszą w USA klinikę kontroli urodzeń w dzielnicy Brooklyn. Personel udzielał porad antykoncepcyjnych  i sprzedawał środki antykoncepcyjne. Po dziesięciu dniach działalności klinika została zamknięta przez policję, a Sanger została umieszczona w areszcie. Proces uczynił ją postacią bardzo sławną. Po wyjściu z więzienia Margaret starała się o zorganizowanie klinik kontroli urodzeń i wydawała pismo „The Birth Control Review”. 

W 1921 roku Sanger założyła Amerykańską Ligę Kontroli Urodzeń, która później przekształciła się w Amerykańska Federację Planowania Rodziny. Otworzyła również pierwszą w USA klinikę z wykwalifikowanym personelem - Biuro Badań Klinicznych Kontroli Urodzeń. W 1927 roku zorganizowała pierwszą Światową Konferencje o Populacji w Genewie. Od 1932 roku ponad 80 klinik zostało otworzonych w USA. Margaret udało się wywalczyć także to, że w 1937 roku Amerykańskie Towarzystwo Medyczne uznało antykoncepcję za przedmiot, którego należy nauczać w szkołach medycznych.

W 1920 roku Margaret rozwiodła się z Williamem Sangerem, a dwa lata później wyszła za mąż za milionera, który zajmował się wydobyciem ropy naftowej – J.Noaha Slee i przeniosła się do Arizony. Margaret, jak sama napisała w jednej ze swoich autobiografii, nie była zainteresowana zarabianiem na życie i wyszła za Slee z rozsądku. W Arizonie małżonkowie wybudowali dom dla emerytów. W 1952 roku została pierwszym prezesem Międzynarodowej Federacji Planowania Rodziny. Aktywnie działała także na rzecz stosowania bezpiecznych środków antykoncepcyjnych dla kobiet, co doprowadziło do wynalezienia pierwszej pigułki antykoncepcyjnej w 1960 roku. W roku jej śmierci zagadnienie planowania rodziny znalazło swoje miejsce w  programach politycznych prezydenta Johnsona. Margaret Sanger to prawdziwa rewolucjonistka, której udało się wywalczyć dla kobiet możliwość decydowania o sobie i swoim ciele. 

 

Źródło:

„Sto kobiet, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości” Deborah G. Felder

„The Macmillan dictionary of Women’s Biography” Jennifer S. Uglow

http://www.debata.olsztyn.pl/publicystyka/1653-feminizm-eugeniczny-czyli-margaret-sanger-w-piguce.html

 

Margaret Sanger

Udział wzięli: Ksenia Gurina, Matviychuk Elizaveta, 

Natalia Kowalik, Ilona Khavarivska,  Viktor Butskiy,  Wenesa Piątkowska, Ilja Shkuruk

realizacja filmowa: Agata Gonatrczyk

bottom of page