Marta Dziewulska
„Należę do tych, którzy uważają, że naukę charakteryzuje niesłychane piękno. Uczony w laboratorium jest
nie tylko technikiem; jest także dzieckiem postawionym w obliczu zjawisk przyrody, które działają na niego niczym baśń”
Maria Skłodowska- Curie urodziła się 7 listopada 1867 roku w Warszawie. Była córką Władysława
Skłodowskiego- nauczyciela fizyki i Bronisławy z Boguskich- przełożonej pensji dla dziewcząt. Była piątym
i najmłodszym dzieckiem, które wyróżniało się pracowitością i świetną pamięcią.
Swoją naukę zaczęła w prywatnej pensji, by później przenieść się do III Gimnazjum Żeńskiego w Warszawie,
które ukończyła ze złotym medalem w 1883 roku. Przez kolejne dwa lata kontynuowała swoją naukę na
nielegalnym w tamtych czasach Uniwersytecie Latającym. Czasy młodości Curie nie były łatwe ze względu
na twarde rządy Rosjan, którzy okupowali Polskę w tamtym okresie. A ponieważ edukacja pod rządami reżimu
rosyjskiego wiązała się z dużymi trudnościami, a Rosjanie nie dawali możliwości kobietom na podejmowanie
studiów, Maria zaczęła pracę jako guwernantka. Kontynuowała ją przez następne 6 lat, aby mogła pozwolić
sobie na studia w Paryżu.
W 1891 roku Curie wyjechała do Francji i podjęła studia na paryskiej Sorbonie, która była jedną z niewielu
uczelni w Europie umożliwiający kobietom studiowanie nauk przyrodniczych. W 1893 zdobyła dyplom z fizyki, a rok później z matematyki. To właśnie tam poznała profesora Pierre’a Curie, który był dyrektorem tamtejszych laboratoriów. W 1895 roku Maria poślubiła Curie, przyjęła francuskie obywatelstwo i zaczęła swoje niezależne badania w jego laboratorium, poświęcone problematyce radioaktywności, czyli temacie jej doktoratu.
Do badań nad promieniotwórczością zainspirowały ją prace A.H. Becquerela, który odkrył promieniowanie uranu. Curie próbowała zmierzyć promieniowanie innych pierwiastków, przez co odkryła, że to właśnie we wnętrzu atomu powstaje promieniowanie radioaktywne. To odkrycie było rewolucją we współczesnej fizyce i zainteresowało innych uczonych problematyką wnętrza atomowego. Kiedy odkryła w 1898 roku, że być może istnieje jakiś pierwiastek będący pochodną uranu, do badań przyłączył się także jej mąż. Wspólnie odkryli istnienie dwóch pierwiastków – radu i polonu.
W 1903 roku Maria Curie przedstawiła wyniki swoich badań nad promieniotwórczością na swojej rozprawie doktorskiej, a komisja stwierdziła, iż jest to praca wnosząca największy wkład naukowy przez kandydata na doktora w historii. Państwo Curie i A.H. Becquerel w tym samym roku otrzymali także Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki oraz Medal Davy’ego od Towarzystwa Królewskiego w Londynie.
Po śmierci męża w 1906 roku Curie, objęła stanowisko profesora Sorbony i stała się pierwszą kobietą - profesorem na tej uczelni. Cztery lata później, w wyniku swoich dalszych badań, udało jej się otrzymać rad pod postacią czystego metalu i w 1911 roku otrzymała drugą nagrodę Nobla, tym razem z chemii.
Podczas I wojny światowej Maria, wraz z córką Irene zorganizowała polową służbę radiologiczną, współpracowała także przy budowie Instytutu Radowego w Paryżu i stworzyła Pracownię Radiologiczną Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. W 1935 roku, jeszcze za jej życia, jej córka Irene, wraz z mężem Frederikiem Joliot- Curie otrzymali Nagrodę Nobla za odkrycie sztucznej promieniotwórczości.
Maria Curie zmarła 4 lipca 1934 roku na skutek choroby popromiennej w wyniku długotrwałej pracy nad promieniotwórczym radem. Została pochowana w Paryżu w rodzinnym grobie, a w 1995 roku trumny państwa Curie zostały przeniesione do Panteonu.
Maria Skłodowska - Curie jest jedyną kobietą, która otrzymała nagrodę Nobla dwukrotnie i jedynym naukowcem, który otrzymał tę nagrodę w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. W świecie nauki była ona osobą wyjątkową, nie tylko patrząc przez pryzmat jej dorobku naukowego, ale także zwracając uwagę na fakt, iż była pierwszą kobietą, która tak bardzo przyczyniła się do rozwoju fizyki i chemii. Odkrycia Curie doprowadziło do rewolucji w zakresie onkologii. To właśnie z jej inicjatywy zaczęto prowadzić badania nad leczeniem raka przy pomocy promieniotwórczości. Była ona najsławniejszą uczoną w tamtych czasach, ale mimo to w jej życiu ciągle najważniejsza była nauka i rodzina. Nawet Albert Einstein wyrażał się o Marii Skłodowskiej – Curie z szacunkiem i podziwem: „ Ze wszystkich sławnych osób Maria Curie jest jedyną, której nie zepsuła sława”.
Maria Skłodowska – Curie jest jedną z najbardziej znanych kobiet - naukowców na świecie. To właśnie ona pokonała barierę płci w tamtych czasach. Była jedną z pierwszych studentek na Sorbonie i pierwszą kobietą – profesorem na tej właśnie uczelni. Na konferencjach naukowych, nazywanych Kongresami Solvaya przez lata była jedyną przedstawicielką płci damskiej. Co ciekawe była także jedną z pierwszych kobiet, które posiadały prawo jazdy. Curie zdobyła także Tatrzańskie Rysy, a było to w czasach, kiedy w Polskich i Słowackich górach szlaki nie były jeszcze wyznaczone. Jako kobieta żyła bardzo skromnie, a wygląd zewnętrzny czy ubiór nie miał dla niej większego znaczenia. Pokazała światu, że możliwym jest być dobrą matką, żoną i kobietą, która odnosi niesamowite sukcesy w dziedzinie nauki. Należy ją cenić przede wszystkim za odwagę, poświęcenie i determinacje w dążeniu do celu i pokonywaniu barier, także tych związanych z aspektem płci.
Bibliografia:
Encyklopedia PWN Wielkie biografie- odkrywcy, wynalazcy, uczeni, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa 2008
Felder D.G.100 kobiet, które miały największy wpływ na dzieje ludzkości, Świat Książki, Warszawa 1996
Menzel M., Słynne kobiety, Świat Książki, Warszawa 2002
UMCS, Życiorys Marii – Curie Skłodowskiej, http://www.umcs.pl/pl/zyciorys-marii-curie-sklodowskiej,5488.htm
Maria Skłodowska- Curie
