top of page

Klaudia Dzięgielewska

 

  Laskarina Bouboulina,czy też po prostu Bubulina to jedna z kluczowych, kobiecych postaci w historii Grecji.

Bubulina poświęciła wiele podczas walk o niepodległość Grecji spod niewoli osmańskiej i przeciwstawiła się

sytuacji, jaka miała miejsce w jej  rodzimym kraju. 

  Bubulina urodziła się w dość nietypowych okolicznościach. Mianowicie przyszła na świat 11.05.1771 r.

w więzieniu w Konstantynopolu. Wynikało to z tego, iż jej matka odwiedzała umierającego ojca Bubuliny,

który został skazany za pomoc Rosjanom w walkach przeciw Imperium Ottomańskiemu. Za to też spotkała

nagroda rodzinę Laskariny, która to mogła liczyć na wsparcie ze strony rosyjskiej w różnego typu sprawach.

Mimo miejsca w jakim urodziła się dziewczyna, pochodziła ona z wyspy Hydra.

  Bubulina nie miała szczęścia, jeśli chodzi o kwestie małżeństwa. Pierwszy raz za mąż wyszła w wieku 17 lat

za Dimitriosa Giannouzasa. Po jego śmierci wyszła powtórnie za mąż, mając 30 lat, za Dimitriosa Bubulisa.

Drugi mąż zmarł w 1811r. ,czyniąc Bubuline po raz kolejny wdową z siedmiorgiem dzieci.1 Mężowie Laskariny byli posiadaczami licznej floty, gdyż byli kapitanami owych statków. Ponadto obaj polegli w starciu z piratami. Bubulina po odejściu drugiego męża nie zdecydowała się na kolejne małżeństwo. Musiała radzić sobie sama. Można uznać ten moment w jej życiu za przełomowy, bo to  właśnie niedługo po tym rozpoczęła swą działalność rewolucyjną. Sprzyjającym faktem dla Laskariny było to, iż odziedziczyła spory majątek po mężach, w tym flotę, której głównym okrętem był ,,Agamemnon''- największy statek na całym wybrzeżu, który w późniejszym czasie cieszył się dużą sławą. Jednak przez pewien moment jej fortuna, włącznie ze statkami, została zagrożona. Turkowie chcieli skonfiskować majątek Bubuliny, ponieważ jej drugi mąż brał udział w wojnie turecko-rosyjskiej. Laskarina,aby nie utracić wszystkiego, udała się z wizytą do Ambasadora Rosji, gdzie została ciepło przyjęta, ze względu na zasługi ojca, jak i męża w armii rosyjskiej. Co więcej Bubulina otrzymała majątek ziemski na Ukrainie, podarowany przez samego Cara Rosji Aleksandra I. Przed wyjazdem, kobieta, spotkała się jeszcze z matką sułtana, którą prosiła o wstawiennictwo i protekcje. Po  miesiącach od tego zdarzenia Laskarina otrzymała zapewnienie o nienaruszalności swego majątku od Mahmuda II. Mogła powrócić do ojczyzny i podjąć starania wraz z innymi rewolucjonistami w walce o niepodległość Grecji.

  W 1818 r., kiedy Laskarina przebywała w Konstantynopolu, została członkiem podziemnej organizacji Filiki Eteria, czyli ,,Przyjazne Społeczeństwo'', która przez lata przygotowywała Greków do rewolucji przeciw Turkom.3  Należy zwrócić tutaj uwagę,iż Bubulina była jedyną zrekrutowaną kobietą do tego ugrupowania. Następnie Laskarina powróciła na wyspę Spetses i rozpoczęła budowę własnej, nielegalnej armii oraz gromadzenie amunicji z obcych portów. Zleciła także rozbudowę statku ,,Agamemnon'', który miał pełnić kluczową rolę w walkach. Bubulina na stworzenie swojej armii, dostawę amunicji oraz żywności dla żołnierzy i marynarzy, przekazała środki z własnego majątku. Na ten cel wykorzystała prawie wszystko co miała. To pokazuje co stanowiło priorytety dla kobiety. Zamiast żyć do końca swych dni w dostatku i wygodzie, całą swą fortunę przeznaczyła na przygotowania do rewolucji,a także sama została żołnierzem, narażając się na liczne niebezpieczeństwa podczas walk. Ponadto narażała nie tylko siebie,ale i synów oraz braci przyrodnich, których mianowała na kapitanów statków.

   13.03.1821 r. jeszcze przed wybuchem powstania, Laskarina, jako pierwsza wywiesiła rewolucyjną flagę Grecji,na swym okręcie ,,Agamemnon'' oraz oddała salutujące strzały. Bubulina dowodziła własnym statkiem,walcząc u boku rewolucjonistów. Walki zaczęły się na jej wyspie Spetses. Następnie flota Laskariny, złożona z 8 statków, oraz pozostałe siły rewolucjonistów doprowadził do blokady Nafplion. Laskarina byłą świadkiem upadku Trypolisu.7 Po tym zdarzeniu kobieta dokonała kolejnego, niezwykłego czynu. Ocaliła harem Husita Paszy, co było wyrazem podzięki dla matki sułtana, za dawną pomoc i wstawiennictwo, w wyniku czego nie utraciła majątku. W 1821 r. Grecja uzyskała niepodległość.

  Kolejne lata życia nie należały do łatwych dla rewolucjonistki, ponieważ podczas wojny domowej w kraju, była dwukrotnie aresztowana, a także pozbawiono ją resztek fortuny. Po zwolnieniu powróciła do Spetses. Jednak mimo przykrych doświadczeń Bubulina nie próżnowała,rozpoczęła przygotowania do kolejnych walk. Przerwała je niespodziewana śmierć kobiety. Laskarina zmarła 22.05.1825 r. w wyniku postrzału w głowę. Było to skutkiem sporo z lokalną rodzinną.

   Mimo zapomnienia w jakim musiała egzystować Bubulina pod koniec swego życia, zyskała ogromną pośmiertną sławę, nie tylko w Grecji,ale i w całej Europie. Stała się wzorem do naśladowania dla wielu kobiet m.in. dla Emilii Plater. Niewątpliwie Lasakrina Bubulina to wielka rewolucjonistka, która z miłości do ojczyzny poświęciła wszystko: własną fortunę, własnych synów, zaoferowała swoją armię i flotę oraz serce. A wszystko dla Grecji. Laskarina to postać nietuzinkowa, ponieważ wyłamuje się całkowicie z ram społecznych XIX w, kiedy to walka na barykadach należała do obowiązku mężczyzn. Kobiety miały zamknięty dostęp do tej sfery. Nie mogły włączyć się do walk, czy też angażować się w ruchy podziemne. Wszelka taka działalność wiązała się z ,,pójściem pod prąd'' i  z napiętnowaniem przez społeczeństwo, bo nie tak pojmowano rolę kobiety. Dlatego też Laskarina musiała stoczyć podwójną walkę- z konwenansami społecznymi oraz walkę rozumianą w sposób dosłowny o niepodległość swego państwa. Bubulina ,jako iż nie miała łatwego życia i musiała  stać się głową rodziny po śmierci kolejnego męża, dostrzegła, że samotnej kobiecie trudno jest cokolwiek osiągnąć. Starała się wpłynąć na poprawę tej sytuacji. Zdawała sobie sprawę,iż  kobiety tureckie znajdują się w o wiele gorszym położeniu, niż Greczynki. Stała się zaciekłą wojowniczką i obrończynią tureckich kobiet w więzieniach, często będących tam niesłusznie. W związku z tym śmiało można stwierdzić, iż Laskarina należała do jednych z pierwszych feministek. Ponadto była też pierwszą kobietą admirałem na świecie, za co została uhonorowana pośmiertnie tytułem Admirała rosyjskiej marynarki wojennej. Warto przytoczyć słowa historyka Orlandosa,wskazujące na niezwykłość i heroizm zaprezentowanej postaci: ,,Nigdzie,w żadnym innym czasie nie było żadnej kobiety, która powstała dla ojczyzny, kobiety mającej taki charakter i zdolnej wzbudzić podziw świata.'' Jej heroizm był wychwalany w wielu piosenkach i wierszach. Dla innych kobiet stała się wzorem do naśladowania, między innymi dla Emilii Plater, biorącej czynny udział w walkach powstania listopadowego. Grecy do dnia dzisiejszego czczą pamięć o Laskarinie Bubulinie, gdyż nie sposób jej odmówić zasług, mających wpływ na wyzwolenie państwa z niewoli. Ona i inni rewolucjoniści dali początek odrodzonemu państwu greckiemu. Na wyspie Spetses powstało Muzeum Boubouliny, mieszczące się w autentycznej, trzystuletniej rezydencji rewolucjonistki. Dodatkowo, aby oddać hołd dla jej zasług, w latach 1988-2001 wizerunek Laskariny widniał na greckich banknotach i monetach.

Bibliografia: 

 Laskarina Bouboulina

Wystąpili: Anastasiia Liakh,  Ilona Khavarivska, Olena Yeromina, Joanna Jakubowska, Olga Lyashuk, Dawid Baranowski, Tomasz Sekunda, Maxymilian Burian, Katarzyna Danił, Szymon Wojtkowski, Paulina Otręba

bottom of page