REWOLUCJE W STOSUNKACH MIĘDZYNARODOWYCH

Marta Dziewulska

Hedy Lamarr urodziła się 9 listopada 1914 roku w Wiedniu. Pochodziła z

zasymilowanej żydowskiej rodziny i naprawdę nazywała się Hedwig Eva Maria

Kiesler. Była jedynaczką, córką znanego i bogatego austriackiego bankiera.

Od dzieciństwa największym marzeniem Hedy było aktorstwo. Aby je spełnić,

jej rodzice zgodzili się nawet na porzucenie przez nią szkoły i zakończenie edukacji.

Dzięki swojej wyjątkowej urodzie Hedy w pierwszym filmie zagrała już w 1930 roku,

kiedy miała dopiero 16 lat. Jednak największy rozgłos zyskała dzięki

filmowi „Ekstaza”, który odbił się głośnym echem na całym świecie. Film czeskiego

reżysera Gustava Machatiego, w którym główną rolę grała dziewiętnastoletnia

Lamarr, był skandalem ze względu na zawarte w nim sceny nagości. Został on uznany

przez papieża Piusa XI za niemoralny i szkodliwy, wyświetlanie go w Niemczech

zostało zakazane przez Adolfa Hitlera, a w większości krajów został ocenzurowany

poprzez wycięcie niektórych scen. Następne cztery lata Hedy spędziła razem z

Fritzem Mandlem, biznesmenem, który figurował na trzecim miejscu w rankingu

najbogatszych ludzi w Austrii w tamtych czasach. Zaraz po ślubie Mandl zakazał żonie grać w filmach i kazał porzucić aktorstwo. Starał się także wykupić wszystkie kopie filmu „Ekstaza”, co oczywiście okazało się niemożliwe
do zrealizowania. F. Mandl zdobył swój majątek, zajmując się produkcją uzbrojenia,
a w szczególności systemami łączności radiowej. To właśnie dzięki mężowi Hedy miała styczność z najnowszymi technologiami.

W 1937 roku Hedy Lamarr uciekła od męża i ich toksycznego, nieudanego związku, żeby spełnić swoje aktorskie ambicje. Przeprowadziła się więc do Londynu, gdzie poznała producenta filmowego Louisa B. Mayera, współzałożyciela Metro-Goldwyn-Mayer, słynnej wytwórni filmowej. Razem z nim dotarła do Nowego Jorku i zaczęła swoją karierę
w Hollywood pod nowym nazwiskiem. Przez kolejne lata zdobywała role w kilkunastu filmach i grała u boku Clarka Gable'a czy Spencera Tracy. Mimo swojej urody, nie została wielką gwiazdą, nazywano ją jednak najpiękniejszą kobietą Hollywood.

Będąc w Stanach Zjednoczonych, Hedy zaprzyjaźniła się z kompozytorem, miłośnikiem wynalazków i nowych technologii - George'em Antheilem, który wymyślił, między innymi, system do zdalnej synchronizacji. System ten pozwalał na sterowanie ponad 30 instrumentami naraz. To właśnie Antheil zainspirował Lamarr do tworzenia małych wynalazków, które jednak nie zyskały uznania. 

Kiedy w 1940 roku niemiecka łódź storpedowała brytyjski statek, na pokładzie którego było 90 dzieci, Hedy, na przykładzie wynalazku przyjaciela, zaczęła myśleć
o systemie zdalnego sterowania torped za pomocą fal radiowych. Jej wynalazek był innowacyjny ze względu na sygnał, który był wysyłany na zmieniających się częstotliwościach. Patent Bezpiecznego Systemu Komunikacji w 1941 roku został bezpłatnie udostępniony marynarce wojennej USA. Nie został on jednak wykorzystany w czasie wojny ze względu na obawy dotyczące poprawnego funkcjonowania systemu. Wynalazek ten zdobył uznanie w 1980 roku, dzisiaj znany jest pod fachową nazwą FHSS.

W 1997 roku Hedy Lamarr i George Anthiel za swój wynalazek  i za przyczynienie się do rozwoju elektroniki otrzymali prestiżową nagrodę Pioneer Award, którą przyznawała amerykańska organizacja Electronic Frontier Foundation. Później, w tym samym roku, Hedy została także uhonorowana nagrodą BULBIE Gnass Spirit of Achievement Award, potocznie nazywaną Oscarem dla wynalazców. Była ona pierwszą kobietą w historii, która otrzymała tę nagrodę.

Hedy Lamarr była prekursorem technologii, która dekady później została wykorzystana do stworzenia GPS, telefonów komórkowych czy WiFi. Wynalazek Lamarr był więc początkiem bezprzewodowej łączności, której używamy w dzisiejszym świecie. Hedy zmarła 19 stycznia 2000 roku, kiedy jej wynalazek był już powszechnie używany na całym świecie.

Bibliografia:

Cieśliński P., Piękna Hedy Lamarr. Zawdzięczamy jej komórkę i bezprzewodowy internet. Za swój wynalazek nie dostała ani centa, http://wyborcza.pl/1,75400,16943026,Piekna_Hedy_Lamarr__Zawdzieczamy_jej_komorke_i_bezprzewodowy.html#ixzz46kfuQjf5

Famous Women Inventors, Invention of Spread Spectrum Technology, http://www.women-inventors.com/Hedy-Lammar.asp

Hedy Lamarr Biography, http://www.biography.com/people/hedy-lamarr-9542252