top of page

Aleksander Lubojemski

 

 

Ho Chi Minh (19 maj 1890 r. - 2 wrzesień 1969) urodzony Nguyen Sinh Cung, był wietnamskim

rewolucjonistą komunistycznym, premierem (1945-55) i prezydentem (1945-1969) Demokratycznej

Republiki Wietnamu. Był jedną z kluczowych postaci w stworzeniu tego kraju jak i rewolucji

komunistycznych w Azji wschodniej. Był również jeden z przywódców Ludowej Armii Wietnamu

oraz Wiet Kongu. Stał na czele ruchu Viet Minh od 1941 roku, zakładając komunistyczny Wietnam

i pokonując Unię Francuską w Bitwie pod Dien Bien Phu. Oficjalnie odsunął się od władzy w 1965 roku

ze względów zdrowotnych, ale do śmierci trzymał urząd prezydenta i pozostał ważną postacią w DRW. 

 

    Ho Chi Minh od początku swojego życia był osobą dość tajemniczą, do dziś nie wiadomo czy był on

legendarnym „Nguyen Patriota”, pod którego imieniem zostało napisanych mnóstwo artykułów

i wywodów komunistycznych. Pochodzi od rodziny intelektualistów, jego ojciec Nguyen Sinh Huy był

słynnym chińskim uczonym, uzyskał doktorat ale nie chciał się poddać represjom francuskim i został

ze stanowiska na uczelni zwolniony, od tego momentu działał w różnych ruchach zrzeszających

literatów i w 1907 zamknięty w więzieniu. W młodości pracował na statku dzięki czemu mógł zwiedzić Francję oraz USA, później pracował jako kucharz w Londynie. Działał początkowo w różnych związkach zawodowych, potem w partiach socjalistycznych i kominternach. 

 

    „Wujek Ho” od samego początku był antykolonialistą , przeciwstawiał się kolonializmowi ze strony Francji i opowiadał się za zniszczeniem Unii Francuskiej. Jego zdaniem Wietnamczycy, i nie tylko, byli wykorzystywani przez kolonizatorów. We Francji pomagał wietnamskim żołnierzom którzy zostali zmuszeni aby walczyć po stronie Francji podczas I wojny światowej, działał w obozach pracy i rozmawiał ze zwykłymi przybyszami z Wietnamu którzy pracowali w Paryżu. Domagał się w 1919 roku aby uregulowano sprawę wietnamską podczas Traktatu Wersalskiego, niestety jego prośby zostały stłumione. W późniejszych latach, widząc jak Komunistyczna Partia Rosji pomaga kolegom z Chin, chciał aby członkowie partii komunistycznych Francji i Holandii zajęli się sprawą Indo-Chin, nie wyobrażał sobie aby jego towarzysze komuniści nadal popierali neokolonializm. W przeciwieństwie do swoich towarzyszy z Wietnamu, nigdy nie czuł nienawiści do samego narodu francuskiego i darzył dużym szacunkiem kulturę i historię Francji, był po prostu zagorzałym przeciwnikiem kolonializmu. 

 

    Bardzo mocno wierzył w idee Lenina i gdy pierwszy raz przeczytał jego dzieło „Imperializm Jako Najwyższe Stadium Kapitalizmu”, jego poglądy się bardzo ukształciły. Wierzył w siłę proletariatu i zwykłych ludzi, powiedział kiedyś - „powstanie kolonialnego chłopstwa jest nie do powstrzymania” i „każda rewolucja jest przesiąknięta we krwi”. Był jednym ze współzałożycieli Komunistycznej Partii Francji oraz pisał do czasopisma komunistycznego L'Humanite,gdzie głosił swoje poglądy o podobieństwach proletariatu z metropolii kolonialnej do proletariatu z kolonii. Ho próbował przekładać idee Marksa i Engelsa o uciśnieniu klasy proletariackiej przez burżuazję, lecz mówił, że zwykł rolnik wietnamski nie ma pojęcia czym jest proletariat czy burżuazja ponieważ w Wietnamie nie istniały wielkie fabryki wykorzystujące pracę zwykłych ludzi ani wielcy inwestorzy kapitaliści. Ale istniał kolonializm francuski. Wujkowi Ho udało się stworzyć ideologię, gdzie zamiast burżuazji są kolonizatorzy, a zamiast proletariatu miejscowa ludność wykorzystywana do nieludzkich katorg na rzecz metropolii francuskiej. 

    

    Oprócz fascynacją komunizmem, był wielkim zwolennikiem Rewolucji Francuskiej oraz rewolucji Amerykańskiej, pisał w swoich esejach, że właśnie te rewolucje zapoczątkowały idee równości obywateli. Stawiał idee rewolucji ponad wszystko, pisał sam o niej w następujący sposób: „Trzeba być oszczędnym, trzeba mieć zapał aby poprawiać błędy nasze i naszych poprzedników, trzeba posiadać ogromny zapał do nauki i uczenia się od starszych nam osób oraz odrzucić zachcianek materialnych. A przede wszystkim trzeba postawić interes narodowy nad osobisty”.W przeciwieństwie do Lafayette czy Ojców Założycieli, wierzył przede wszystkim w równość a nie wolność. Pisał także, że „najważniejsza jest równość wobec prawa i aby nie być wykorzystywanym do katorżniczej pracy”. 

 

    Po proklamowaniu powstania Demokratycznej Republiki Wietnamu drugiego września 1945 roku, wyszedł do tłumu i wygłosił słynną przemowę, gdzie mówił między innymi o równości wszystkich ludzi i ich prawu do życia, szczęścia oraz wolności. Oskarżał Francję o łamanie swojego słynnego motta „Wolność, Równość, Braterstwo” i o wprowadzaniu nieludzkich praw na terenie byłej kolonii, o „zbrodniach” dokonanych w Teheranie i San Francisco przeciwko byłym koloniom. 

    

    Był także pisarzem, poetą i poliglotą. Jego ojciec jako wybitny intelektualista na tamte czasy w Wietnamie, nauczył go już w młodym wieku języka chińskiego, sam Ho nauczył się potem francuskiego oraz rosyjskiego aby lepiej rozumieć prace rewolucjonistów francuskich i rosyjskich. Jako rewolucjonista i autorytet moralny dla ludności Wietnamu, starał się żyć jak normalny chłop z prowincji, a nie jako głowa państwa. Kazał wybudować domek na pałach w którym mieszkał za swoim Pałacem Prezydenckim, gdzie przyjmował gości.

 

    „Początkowo to patriotyzm, a nie komunizm zbliżyły mnie do Lenina i postanowień Trzeciej Międzynarodówki”. Ho Chi Minh jest bez wątpienia idealnym przykładem rewolucjonisty który działał w imię jakiejś idei. Dla niego tą ideą było równość i sprawiedliwość w kraju, gdzie przez 80 lat Francuzi ograbiali miejscową ludność. Stanął na czele powstania narodowego i rewolucji komunistycznej we własnym kraju, poza tym był jednym z ludzi odpowiedzialnych za „wygraną” ze Stanami Zjednoczonymi w Wojnie Wietnamskiej. Na jego cześć po tej wojnie zmieniono nazwę stolicy Sajgon na Ho Chi Minh. 

 

Źródła:

  • „Men Who Overturned Empires: fighters, dreamers and schemers.” Hugh Tinker

  • „Ho Chi Minh on revolution : selected writings, 1920-66” Ho Chi Minh

  • „Ho Chi Minhs retoric for revolution” Peter A. DeCaro

  Ho Chi Minh

bottom of page